Bê tông chịu nhiệt là vật liệu chuyên dụng trong các công trình công nghiệp như lò nung, lò luyện kim, lò xi măng, lò đốt rác. Khác với bê tông thông thường, loại vật liệu này có khả năng chịu nhiệt lên tới 1.500°C, chống sốc nhiệt và ăn mòn hóa học. Để đảm bảo hiệu quả sử dụng, quy trình thi công bê tông chịu nhiệt cần tuân thủ nghiêm ngặt các bước kỹ thuật từ chuẩn bị đến bảo dưỡng.
Thi công bê tông chịu lửa khác gì với thi công bê tông thường
Thi công bê tông chịu nhiệt có nhiều điểm khác biệt so với bê tông thông thường:
- Vật liệu đặc biệt: sử dụng xi măng cao nhôm, cốt liệu chịu nhiệt và phụ gia kỹ thuật.
- Kỹ thuật trộn: thường trộn khô trước khi thêm nước, để kiểm soát độ ẩm và phản ứng hóa học.
- Môi trường thi công: như lò nung, buồng đốt, nơi có nhiệt độ cao và điều kiện khắc nghiệt.
- Yêu cầu kiểm tra chất lượng nghiêm ngặt: phải đạt các chỉ tiêu như cường độ nén, độ co khi nung, khả năng chống sốc nhiệt.
Việc hiểu rõ cách trộn và thi công bê tông chịu nhiệt giúp đơn vị thi công đảm bảo tuổi thọ công trình và an toàn vận hành.
Các bước thi công bê tông chịu lửa để công trình đạt chuẩn vận hành
Bước 1 – Chuẩn bị dụng cụ và vật liệu
Thi công bê tông chịu nhiệt bắt đầu từ khâu chuẩn bị dụng cụ và vật liệu. Tất cả thiết bị như máy trộn, cốc đong, bay, khuôn mẫu, găng tay và bề mặt thi công cần được làm sạch hoàn toàn. Bề mặt không được dính tạp chất như dầu mỡ, gỉ sét, xỉ từ lò cũ hoặc lớp bê tông cũ chưa được loại bỏ kỹ. Những yếu tố này ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình đóng rắn và độ bền của bê tông chịu nhiệt sau khi thi công.
Vật liệu sử dụng gồm bê tông chịu nhiệt đóng bao hoặc phối trộn tại chỗ. Bao bì sản phẩm cần được kiểm tra kỹ lưỡng, đảm bảo đúng chủng loại và hạn sử dụng. Nước dùng để trộn bê tông phải là nước sạch, không lẫn tạp chất hay hóa chất gây phản ứng phụ.
Bước 2 – Chuẩn bị nước
Trước khi trộn, cần đo lường chính xác lượng nước theo hướng dẫn kỹ thuật. Tỷ lệ nước phụ thuộc vào loại máy trộn:
- Máy trộn cưỡng bức: dùng khoảng 10–12% nước so với trọng lượng bê tông.
- Máy trộn thùng quay hoặc trộn tay: tỷ lệ nước cao hơn, khoảng 12–15%.
Việc kiểm soát chính xác lượng nước là yếu tố quan trọng để đảm bảo độ sệt, độ kết dính và khả năng thi công của bê tông. Ví dụ, với 2 kg bê tông, lượng nước cần dùng là khoảng 200 ml.
Bước 3 – Trộn khô vật liệu
Ở bước này, kỹ thuật viên tiến hành đổ bê tông từ bao bì vào máy trộn. Máy được vận hành ở tốc độ thấp để đảm bảo hỗn hợp được trộn đều mà không bị vón cục. Thời gian trộn khô thường kéo dài từ 30 đến 45 giây, đủ để các thành phần như xi măng cao nhôm, cốt liệu và phụ gia hòa quyện đồng đều.
Bước 4 – Thêm nước vào
Sau khi trộn khô, kỹ thuật viên từ từ đổ lượng nước đã cân vào máy trộn. Ban đầu, chỉ nên cho khoảng 50% lượng nước vào và tiếp tục trộn trong vòng 3 phút. Nếu hỗn hợp chưa đạt độ chảy dẻo, có thể thêm tiếp 10–20% nước một cách từ từ cho đến khi hỗn hợp có màu óng, độ sệt vừa phải và không bị tách nước.
Khi hỗn hợp đạt yêu cầu, tiếp tục trộn thêm 3 phút để đảm bảo độ đồng đều trước khi xả ra để thi công.
Bước 5 – Tiến hành thi công
Sau khi trộn xong, bê tông phải được sử dụng trong vòng 60 phút để đảm bảo tính chất kỹ thuật. Kỹ thuật viên tiến hành đổ bê tông vào khuôn hoặc vị trí cần thi công. Không cần dưỡng ẩm bằng nước sau khi thi công. Cốt pha có thể tháo sau 24 giờ nếu điều kiện môi trường ổn định và không quá ẩm.
Một số lưu ý trong quá trình thi công
- Dùng đầm rung, đầm dùi để tăng tỷ trọng và loại bỏ bọt khí.
- Không thêm nước sau khi trộn xong để tránh làm giảm cường độ.
- Không thi công dưới trời mưa hoặc nền quá ẩm.
- Bảo dưỡng nhẹ bằng cách giữ ẩm trong 24–48h đầu nếu cần.
- Tháo cốt pha sau 24h, không cần tưới nước lên bề mặt bê tông.
Tổng kết
Thi công bê tông chịu nhiệt là một quy trình kỹ thuật đòi hỏi sự chính xác cao ở từng bước, từ chuẩn bị vật liệu đến bảo dưỡng sau thi công. Việc tuân thủ đúng hướng dẫn không chỉ giúp công trình đạt độ bền nhiệt và ổn định thể tích, mà còn đảm bảo khả năng vận hành lâu dài trong môi trường công nghiệp khắc nghiệt.
Đối với các đơn vị thi công, việc lựa chọn nhà cung cấp có kinh nghiệm thực tế và quy trình kiểm soát chất lượng rõ ràng là yếu tố quan trọng. Các sản phẩm bê tông chịu nhiệt của Bảo Sơn đã được ứng dụng tại nhiều công trình lò nung, lò đốt rác và nhà máy luyện kim, với quy trình thi công được chuẩn hóa theo tiêu chuẩn TCVN và ASTM. Đây là nền tảng giúp đảm bảo hiệu quả sử dụng và độ tin cậy cho các dự án công nghiệp yêu cầu cao.